Porównanie TENS (przezskórnej stymulacji nerwów) i EMS (elektrycznej stymulacji mięśni), ze szczególnym uwzględnieniem ich mechanizmów, zastosowań i implikacji klinicznych.
1. Definicje i cele:
KILKADZIESIĄT:
Definicja: TENS polega na przyłożeniu do skóry prądu elektrycznego o niskim napięciu za pośrednictwem elektrod, głównie w celu łagodzenia bólu.
Cel: Głównym celem jest łagodzenie ostrego i przewlekłego bólu poprzez stymulację nerwów czuciowych, a tym samym zmianę percepcji bólu i wspomaganie uwalniania endogennych opioidów.
Pogotowie Ratunkowe:
Definicja: EMS polega na stosowaniu impulsów elektrycznych na grupy mięśni, powodując mimowolne skurcze.
Cel: Głównym celem jest poprawa funkcji mięśni, zwiększenie siły, zapobieganie zanikowi mięśni i wspomaganie rehabilitacji po urazach lub operacjach.
2. Mechanizmy działania
KILKADZIESIĄT:
Teoria kontroli bramki: TENS działa głównie zgodnie z teorią kontroli bramki, zgodnie z którą stymulacja dużych włókien A-beta hamuje przekazywanie sygnałów bólowych przez małe włókna C do ośrodkowego układu nerwowego.
Wydzielanie endorfin: Prądy TENS o niskiej częstotliwości (1–10 Hz) mogą stymulować wydzielanie endorfin i enkefalin, które wiążą się z receptorami opioidowymi w mózgu, wywołując efekt przeciwbólowy.
Zmiana progu bólu: Stymulacja może zmienić próg percepcji bólu, dzięki czemu osoby odczuwają go mniej.
Pogotowie Ratunkowe:
Aktywacja neuronów ruchowych: EMS aktywuje neurony ruchowe bezpośrednio, co prowadzi do rekrutacji włókien mięśniowych i skurczu. Skurcze mogą być dobrowolne lub mimowolne, w zależności od ustawionych parametrów.
Rodzaj skurczu mięśni: EMS może wywoływać zarówno skurcze izotoniczne (skracanie włókien mięśniowych), jak i skurcze izometryczne (napięcie mięśni bez ruchu), w zależności od zastosowania.
Zwiększony przepływ krwi i regeneracja: Skurcze poprawiają lokalne krążenie, co może pomóc w usuwaniu produktów przemiany materii i dostarczaniu składników odżywczych, wspomagając w ten sposób regenerację i naprawę mięśni.
3. Ustawienia parametrów
KILKADZIESIĄT:
Częstotliwość: Zwykle waha się od 1 Hz do 150 Hz. Niższe częstotliwości (1-10 Hz) są skuteczne w przypadku endogennego uwalniania opioidów, podczas gdy wyższe częstotliwości (80-100 Hz) mogą zapewnić szybszą ulgę w bólu.
Szerokość impulsu: waha się od 50 do 400 mikrosekund; większa szerokość impulsu może stymulować głębsze warstwy tkanek.
Modulacja: Urządzenia TENS często mają ustawienia modulacji impulsów, aby zapobiec akomodacji i zapewnić ciągłą skuteczność.
Pogotowie Ratunkowe:
Częstotliwość: Zwykle ustawiana między 1 Hz a 100 Hz. Częstotliwości między 20 Hz a 50 Hz są powszechne w przypadku treningu mięśni, podczas gdy wyższe częstotliwości mogą powodować szybkie zmęczenie.
Szerokość impulsu: Zwykle wynosi od 200 do 400 mikrosekund, co zapewnia skuteczną aktywację włókien mięśniowych.
Cykl pracy: Urządzenia EMS często wykorzystują zmienne cykle pracy w celu optymalizacji skurczów mięśni i faz regeneracji (np. 10 sekund pracy, 15 sekund przerwy).
4. Zastosowania kliniczne
KILKADZIESIĄT:
Leczenie bólu: Szeroko stosowane w przypadku takich schorzeń, jak przewlekły ból dolnej części pleców, choroba zwyrodnieniowa stawów, ból neuropatyczny i bolesne miesiączkowanie.
Ból pooperacyjny: Może być stosowany w celu zmniejszenia konieczności stosowania farmakologicznych środków przeciwbólowych po zabiegach chirurgicznych.
Efekty fizjologiczne: Może również zmniejszać napięcie mięśni, poprawiać ruchomość i zwiększać ogólny komfort pacjenta.
Pogotowie Ratunkowe:
Rehabilitacja: Stosowana w fizjoterapii u pacjentów powracających do zdrowia po operacjach lub urazach w celu utrzymania masy mięśniowej i funkcji.
Trening siłowy: Stosowany w medycynie sportowej w celu zwiększenia siły i wytrzymałości u sportowców, często stosowany w połączeniu z tradycyjnymi metodami treningowymi.
Leczenie spastyczności: Może być pomocne w leczeniu spastyczności w schorzeniach neurologicznych poprzez wspomaganie rozluźnienia mięśni i redukcję mimowolnych skurczów.
5. Umiejscowienie i konfiguracja elektrod
Umiejscowienie elektrod TENS:
Elektrody są strategicznie rozmieszczone nad lub wokół bolesnych obszarów, a ich konfiguracja często odpowiada wzorcom dermatomów lub punktów spustowych, aby zoptymalizować łagodzenie bólu.
Umieszczenie elektrod EMS:
Elektrody umieszcza się nad określonymi grupami mięśni, co gwarantuje, że pokryta jest nimi cała powierzchnia mięśnia, co pozwala na uzyskanie skutecznych skurczów.
6. Bezpieczeństwo i przeciwwskazania
Bezpieczeństwo TENS:
Generalnie jest to bezpieczne dla większości populacji, jednak zaleca się ostrożność w przypadku osób z pewnymi schorzeniami, takimi jak rozruszniki serca, zmiany skórne lub schorzenia upośledzające czucie.
Działania niepożądane są zazwyczaj minimalne i obejmują podrażnienie skóry lub dyskomfort w miejscach przyklejenia elektrod.
Bezpieczeństwo EMS:
Choć terapia EMS jest ogólnie bezpieczna, należy zachować ostrożność podczas jej stosowania u pacjentów z zaburzeniami nerwowo-mięśniowymi, w ciąży lub u niektórych chorób układu sercowo-naczyniowego.
Do zagrożeń należą: ból mięśni, podrażnienie skóry, a w rzadkich przypadkach rabdomioliza w przypadku niewłaściwego stosowania.
Wniosek:
Podsumowując, TENS i EMS to cenne metody elektroterapii, każda z odrębnymi mechanizmami, zastosowaniami i wynikami terapeutycznymi. TENS koncentruje się przede wszystkim na łagodzeniu bólu poprzez stymulację nerwów czuciowych, podczas gdy EMS jest wykorzystywany do aktywacji mięśni i rehabilitacji.
Czas publikacji: 06-12-2024
